Şirin Bayık- Ardıl Batmaz
DİYARBAKIR – Maraş merkezli sarsıntıların yıkıma neden olduğu Diyarbakır’da kentin çeşitli parklarına kurulan çadırlar kaldırılmaya başlandı. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin tek noktada kuracağı çadırlar için tercih edilen yer ise Dicle Nehri’nin kıyısındaki boş arazi oldu. 4 bin 200 çadırın kurulacağı süreksiz barınma alanı için altyapı çalışmaları devam ederken, tek girişli çadır alanı güvenlik güçlerince korunuyor.
Çalışmaları yerinde inceleme ve yetkililere soru yöneltme taleplerimize ise müsaade verilmedi.
BARAJ KAPAĞI KOPMUŞTU: ‘TEKRAR OLMAYACAĞININ GARANTİSİ YOK’
Aralık 2018’de Dicle Barajı’ndaki fazla suyun tahliyesi için açılan kapağın kopması sonucunda Dicle Irmağı’nın su düzeyinin 3-4 metre yükseleceğini belirten valilik, ırmak yatağından uzak durulması uyarısı yapmıştı. Kentteki depremzedelerin ve İnşaat Mühendisleri Odası’nın en büyük derdi, tıpkı durumun tekrar yaşanma ihtimali.
O yıllarda alanın tamamının su altında kaldığını hatırlatan İnşaat Mühendisleri Odası Diyarbakır Şubesi Eş Lideri Mahsun Çiya Korkmaz, “Belki milyonda bir olacak bir ihtimaldi fakat oldu. Tekrar olmayacağının bir garantisi yok. Bu yüzden program yapılırken bunun da göz önünde bulundurulması gerekiyordu” dedi.
Mahsun Çiya Korkmaz ‘OTURULABİLECEK VE YAŞANABİLECEK BİR YER DEĞİL’
Çadır kurulan alanın soğuk kış koşullarında oturulabilecek ve yaşanabilecek bir yer olmadığını belirten Korkmaz, yaz ve bahar aylarında bilhassa haşere üzere çeşitlerin orada çok yaygın olduğunun altını çizdi: “Tabi bunlar bir kısmı. Tartışılacak mevzu, çadır kentler sağlıklı mı değil mi ve bu işe tahlil mü değil mi konusu. ‘Geçici çözüm’ diye isimlendirilen şey aslında uzun vadeli bir iş. En az bir sene, bir buçuk sene bu beşerler burada kalacak. Alternatifi olmadığı için bize problemli geliyor. İlerleyen süreçlerde ne yapılabilir? Orada bulunan çadır kentin öteki bir yere alınması ve devletin ağır hasarlı ve yıkılan binalarla ilgili acil bir planlama yapması gerekiyor” diye konuştu.
SALGIN HASTALIK ÇABUK YAYILIR
Depremlerden ötürü Diyarbakır’da 300 bine yakın insanın konutundan olduğunu belirten Korkmaz, şöyle devam etti “300 bine yakın insanın 4 bin çadıra yerleşebilmesi mümkün değil. Bu insanların göç etme ihtimali var, bunun önüne geçmeliyiz. Göç etmeseler dahi bir sene boyunca çadırda kalmak ne kadar sağlıklı? Çadır kentlerin en çok tasvip etmediğimiz istikametlerinden biri sıhhat mevzusudur. Buralar salgın hastalıkların çok çabuk yayıldığı alanlardır. Sıkıntı yalnızca ivedilikle insanları bir yere tıkamak, barındırmak problemi değil. Bunu sıhhat ve sosyolojik açıdan da pahalandırmak gerekir. Bir iki haftadan kelam etmiyoruz, en az bir buçuk yıldan kelam ediyoruz, sorun de burada başlıyor.
Konteyner yerine çadır tercih edilmesi yanlış. Bunun tek sebebi maliyet. Çadır yerine daha sağlıklı, soğuğa karşı güçlü, sıcağa karşı korunaklı konteynerler tercih edilmeliydi. İnsanların acil barınma gereksinimi olduğunu biliyoruz lakin bu türlü sıhhatsiz bir yere geçirilmelerini tasvip etmiyoruz. Tahlil için çalışmalar yapıyoruz. Hazine yerleri var, Dicle Nehri’ne yakın olmayan kırsal kısımlar var. Lakin bununla bir arada uzun vadeli tahlillerin kısa vadeli programlara indirilmesi gerekiyor.
Çok süratli bir halde kalıcı bir alternatif bulunması gerekiyor. Mağdur olmuş halka ikinci bir mağduriyet yaşatılmaması gerekiyor. Bu mevzuda kentin tüm dinamiklerinin elini taşın altına koyması ve halkın mağdur ettirilmemesi ile ilgili hükümete tahlil teklifleri sunması gerekmektedir.”